လမ္းျပၾကယ္

ကံဆုိသည္မွာ ရုပ္နမ္ဓမၼ သမူဟသာျဖစ္ေသာ လူသား၏ ကာယ၊ ၀ါစာ၊ မန အမူအရာ လုပ္အား ျဖစ္ေပသည္။
ကၽြန္ုပ္တို ့သည္ သက္ရွိလူသား တစ္ဦးစီအား စူးစူးစုိက္စုိက္ဥာဏ္ျဖင့္ ႏွုိက္၍ ၾကည့္ရွုဆင္ျခင္ပါမူ သူသည္ သူ၏ ကုိယ္ကာယျဖင့္လည္း အလုပ္လုပ္ေနသည္။ နွုတ္၀စီျဖင့္လည္း ေျပာဆုိေနသည္။ ကိုယ္လက္အမူအရာနွင့္ ခံတြင္းမွ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိျခင္း မရွိေသာ္လည္း အတြင္းစိတ္နွင့္ က်ိတ္မွိတ္ကာ စိတ္သက္သက္ျဖင့္လည္း ၾကံစည္လုပ္ကိုင္ေနတတ္သည္။ ဤသို ့ေသာ မူမွန္သဘာ၀တို ့ကို အမွန္အတုိင္း သိျမင္ၾကရေပမည္။ ထုိ ကာယ၊ ၀ါစာ၊ မန အမူအရာမ်ားကို ဖယ္ရွားၾကည့္လွ်င္ လူသားတုိ ့ကို "အသုဘ" အေနျဖင့္သာ ေတြ ့ရေပမည္။

ထုိ ကာယ၊ ၀ါစာ၊ မန အမူအရာ အလုပ္တုိ ့ကို ပါဠိဘာသာအားျဖင့္ ေ၀ါဟာရတပ္ဆင္ေသာအခါ-
*ကာယ ကမၼ= ကာယကံ= ကိုယ္အမူအရာျဖင့္ ျပဳလုပ္မွု။
*၀စီ ကမၼ= ၀စီကံ= စကားျဖင့္ ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္မွု။
*မေနာ ကမၼ= မေနာကံ= အတြင္းစိတ္သက္သက္ျဖင့္ အတြင္းက်ိတ္ ၾကံစည္ျပဳလုပ္မွု။

ကံနွင့္ လူသားသည္ တျခားစီ မဟုတ္၊ ကံဟူသည္ လူသား၏ စြမ္းရည္တစ္မ်ိဳးသာ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ရေပမည္။ အခ်ိဳ ့ေသာ သူမ်ားသည္ ကံၾကမၼာသည္ သီးသီးသန္ ့သန္ ့ ရွိေနသလို အထင္အမွတ္မွားေနၾကသည္။ "အတၱ" ရွိသည္ဟု ထင္သကဲ ့သုိ ့ ျဖစ္ပါသည္။ ကံသည္ တစ္နည္းအားျဖင့္ ဆုိလွ်င္ ေစတနာသာ ျဖစ္ပါသည္။ 'ကမၼသတၱိ၏ စြမ္းရည္သည္ မည္သည့္အဆင့္ေရာက္မွ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းလာသည္။ မိမိတြင္ ဘယ္သို ့ေသာ ကမၼသတၱိရွိေနသည္' ကို အတပ္မသိရွိဘဲ 'ေရွ ့အတိတ္ကံကို ယံုျပီး ေစာင္ျခံဳအိပ္ေနမည္၊ ေပ်ာ့စိစိ ဆုတ္ဆုတ္ နစ္နစ္ ျဖစ္ေနမည္' ဆုိပါက ေရွူးအေၾကာင္းကံရွိမွ ခ်မ္းသာမည္ဟု ကံတစ္ခုတည္း စြဲယူမွုမ်ိဳး ျဖစ္၍ ကၽြန္ေတာ္တုိ ့၏ ဗုဒၶလမ္းစဥ္မွ ေသြဖည္ေနျပီဟု နားလည္ရေပမည္။ ျဖစ္သမွ် ေရွးအတိတ္ကံလက္ခ်က္ဟု ပံုမခ်ရ၊ အတိတ္နွင့္ ပစၥဳပၸန္ ေပါင္းစပ္ယူရသည္။ အတိတ္ကံ နွင့္ ပစၥဳပၸန္ကံ တုိ ့ကို ေပါင္းစပ္ယူရသည္။ အတိတ္ကံနွင့္ ပစၥဳပၸန္ကံေပါင္းစပ္ျပီး လက္ရွိဘ၀ ေကာင္းက်ိဳးကို ရွာရမည္ ျဖစ္သည္။ အနာဂတ္ေကာင္းက်ိဳးကို ထူေထာင္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။


လူတုိင္း၌ "ကံ၊ ဥာဏ္၊ ၀ီရိယ" သံုးမ်ိဳးရွိသည္။ "ဥာဏ္၊ ၀ီရိယ" တုိ ့နွင့္ပတ္သက္၍ ျပႆနာ မေပၚေသးေခ်။ လူတုိင္းက လက္ခံၾကသည္။ "ကံ" နွင့္ စပ္လ်ဥ္း လာလွ်င္ ကံ မရွိဟု ဆိုသူကဆုိ၊ ကံ ကိုမယံုဟု ေျပာသူကေျပာ အမ်ိဳးမ်ိဳးပင္ေတြ ့ရေပမည္။
ကံမရွိဘူးဟု သတ္မွတ္ၾကသူ၊ ကံကိုမယံုသူ မ်ားသည္ မိမိအေျခအေန မိမိ၏အျပဳအမူကို မသံုးသပ္ မဆင္ျခင္မိၾကသျဖင့္ မိမိကုိယ္ကို ျပန္လည္ဆန္ ့က်င္မိၾကသူမ်ားသာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ထုိသူမ်ားသည္ မိမိတို ့ မယံုဘူးဆုိသည့္ ကံကိုပင္ ေန ့စဥ္ ေန ့တုိင္း ျပဳလုပ္ေနၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
ပါဠိဘာသာ 'ကမၼ' မွ 'ကံ' ဟူေသာ ျမန္မာေ၀ါဟာရ ျဖစ္လာသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ အလုပ္ ျဖစ္ပါသည္။ မိမိလုပ္ေနေသာ အလုပ္သည္ပင္ မိမိ၏ ကံ ျဖစ္ပါသည္။ ေန ့စဥ္လုပ္ရွားေနၾကေသာ ေလာကလူသားတုိ ့သည္ မည္သူမဆို အလုပ္နွင့္ ကင္းနုိင္ၾကမည္ မဟုတ္ပါ။ စား၀တ္ေနေရး ေျပလည္မွုအတြက္ ေနထြက္သည္မွ ေန၀င္သည္အထိ ရုန္းကန္လွုပ္ရွားေနၾကရသူမ်ားခ်ည္း သာ ျဖစ္ၾကသည္။