မိမိတို ့ပတ္၀န္းက်င္ရွိ လူမ်ားကို အျမင္ေကာင္းမ်ားျဖင့္ ၾကည့္တတ္နုိင္လွ်င္ ထုိပတ္၀န္းက်င္သည္ ေပ်ာ္ေမြ ့ဖြယ္ေကာင္းေသာ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေသာ ပတ္၀န္းက်င္ျဖစ္မည္မွာ ဧကန္မလြဲနုိင္ပါ။ ထုိကဲ ့သုိ ေပ်ာ္ေမြ ့ဖြယ္ေကာင္းေသာ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေသာ ပတ္၀န္းက်င္ကို တည္ေထာင္နုိင္ရန္ လူသည္ ပဓာန အက်ဆံုးျဖစ္သည္။ လူကိုလူလို ျမင္တတ္ေအာင္ ၾကည့္ရွုတတ္ရန္ အလြန္အေရးၾကီးပါသည္။ ထုိကဲ ့သို ့ၾကည့္နုိင္ရန္ "ျဗဟၼစိုရ္"မ်က္စိရွိမွ ၾကည့္ရွုနုိင္မည္ျဖစ္သည္။ ျဗဟၼစိုရ္မ်က္စိမရွိလွ်င္ လူကိုလူလုိမျမင္နုိင္ေတာ့ဘဲ ဆင္းရဲသူ၊ ခ်မ္းသာသူ၊ ရုပ္ဆုိးသူ၊ ရုပ္ေခ်ာသူ ဟုျမင္တတ္ပါသည္။ ဤအျမင္မ်ားကို "ပပဥၥ"မ်က္စိျဖင့္ ၾကည့္၍ ျမင္ေသာ အျမင္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ "ပပဥၥ"ဟူသည္မွာ တဏွာ၊ မာနနွင့္ ဒိ႒ိ တုိ ့၏အမည္မ်ားျဖစ္သည္။ ထုိ ့ေၾကာင့္ လူတုိ ့သည္ လူမ်ားကို အတၱမ်က္စိျဖင့္ ၾကည့္ျပီး အတၱအျမင္မ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး ထုိလူတုိ ့၏ ပတ္၀န္းက်င္သည္ ေပ်ာ္ေမြ ့ဖြယ္ေကာင္းေသာ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေသာ ပတ္၀န္းက်င္ ျဖစ္လာနုိင္မည္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ေပ်ာ္ေမြ ့ဖြယ္ေကာင္းေသာ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေသာ ပတ္၀န္းက်င္ကို တည္ေထာင္နုိင္ရန္၊ လူမ်ားကို အေကာင္းအျမင္မ်ားျဖင့္ ၾကည့္ရွုနုိင္ရန္ အျမင္ (၃) မ်ိဳးရွိပါသည္။ ထုိအျမင္မ်ားမွာ-
၁။ သမာဓိဉာဏ္ မ်က္စိျဖင့္ၾကည့္ေသာ အျမင္၊
၂။ ၀ိပႆနာဉာဏ္ မ်က္စိျဖင့္ၾကည့္ေသာ အျမင္၊
၃။ မဂ္ဉာဏ္ မ်က္စိျဖင့္ၾကည့္ေသာ အျမင္၊
-လူမ်ားကို သမာဓိဉာဏ္ မ်က္စိျဖင့္ၾကည့္ေသာအခါ လူကိုလူအျဖစ္ မျမင္ေတာ့၊ သတၱ၀ါအျဖစ္လည္း မျမင္ေတာ့၊ ျဒပ္၀တၳဳအေနျဖင့္လည္း မျမင္ေတာ့ဘဲ ရုပ္နွင့္နာမ္ (သို ့) ခႏၶာ အျဖစ္တာ ျမင္ေတာ့သည္။ ဤစစ္မွန္ေသာ သေဘာကို ပပဥၥ မ်က္စိျဖင့္လည္း မျမင္နုိင္၊ ျဗဟၼစိုရ္မ်က္စိျဖင့္လည္း မျမင္နုိင္၊ မဂ္ဉာဏ္ မ်က္စိျဖင့္သာ ျမင္နုိင္သည္။
-ေနာက္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ေသာ ၀ိပႆနာဉာဏ္ မ်က္စိျဖင့္ၾကည့္ေသာအခါ လူကို လူကိုလူအျဖစ္ မျမင္ေတာ့၊ သတၱ၀ါအျဖစ္လည္း မျမင္ေတာ့၊ ျဒပ္၀တၳဳအေနျဖင့္လည္း မျမင္၊ ရုပ္နွင့္နာမ္ (သို ့) ခႏၶာ အျဖစ္လည္းမျမင္ေတာ့ဘဲ ျဖစ္ပ်က္ ကိုသာျမင္ေတာ့သည္။ ျဖစ္ပ်က္ကို ျမင္သည္နွင့္ ျမင္သူ၏ စိတ္တြင္ ေလာဘနွင့္ေမာဟ နည္းပါလာျပီး စစ္မွန္ေသာခ်မ္းသာမ်ားသည္လည္း ေရွးကထက္ ပို၍ ထင္ရွာလာပါသည္။
-ေနာက္ဆံုးအျမင္ျဖစ္ေသာ မဂ္ဉာဏ္ မ်က္စိျဖင့္ၾကည့္ေသာအခါ လူကို လူကိုလူအျဖစ္ မျမင္ေတာ့၊ သတၱ၀ါအျဖစ္လည္း မျမင္ေတာ့၊ ျဒပ္၀တၳဳအေနျဖင့္လည္း မျမင္၊ ရုပ္နွင့္နာမ္ (သို ့) ခႏၶာ အျဖစ္လည္းမျမင္၊ ျဖစ္ပ်က္ကိုလည္း မျမင္ေတာ့ပါ။ ျဖစ္ပ်က္မ်ား ကုန္ဆံုးရာ နိဗၺာန္ ကိုသာ ျမင္ေတာ့သည္။ နိဗၺာန္ကို ျမင္သည္နွင့္ တဏွာ(သမုဒယ သစၥာ) သည္လည္း ခ်ဳပ္ျငိမ္းပါသည္။
နိဗၺာန္သို ့ ဦးတည္နုိင္ၾကပါေစ.......
- တဏွာဆုိသည္မွာ မရေသးေသာ အရာ၀တၳဳကို ရေအာင္ အားထုတ္ရန္ တြန္းအားေပးေသာ အရာျဖစ္သည္။ ထိုအရာသည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အေပၚ၌ အေျခခံျခင္းျဖစ္လွ်င္ ထုိေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကိုပင္ "တဏွာ" ဟုေခၚဆုိနိုင္သည္။ ထိုကဲ ့သို ့ တြန္းအားေပးေသာ တဏွာကို "ကာမတဏွာ" ဟုေခၚပါသည္။
- မိမိ၌ တည္ရွိျပီးေသာ အရာ၀တၳဳမ်ားကို မပ်က္စီးရေအာင္ သိမ္းပိုက္ထားရန္ တြန္းအားေပးေသာ တဏွာကို "ဘ၀တဏွာ" ဟုေခၚပါသည္။
- ဘ၀တဏွာအရ မိမိသိမ္းပိုက္ထားေသာ အရာ၀တၳဳ၌လည္း ထာ၀စဥ္ ေရာင့္ရဲေက်နပ္နုိင္သည္မဟုတ္။ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္၌ ထုိအရာမ်ားအေပၚ ျငီးေငြ ့လာျပီး အေျပာင္းအလဲ လုပ္လုိျပန္သည္။ ထုိသို ့အျပာင္းအလဲလုပ္လိုေသာ တဏွာကို "၀ိဘ၀တဏွာ" ဟုေခၚဆုိပါသည္။
တဏွာရွိေနသေရြ ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရွိေနမည္။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိေနသ၍ ဘ၀လည္းရွိေနအံုးမည္။ ထုိ ့ေၾကာင့္ ဘ၀ရွိေနသေရြ ့ တဏွာလည္း ရွိေနမည္ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို ့ ျမတ္ဗုဒၶသည္ အေလာင္းေတာ္အေနျဖင့္ ဘ၀မ်ားစြာ သံသရာတစ္ေလွ်ာက္လံုး တဏွာကို ရွာခဲ ့သည္။ ထုိသို ့ တဏွာကို ေတြ ့ေအာင္ ရွာခဲ ့ေသာေၾကာင့္ ဘ၀အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ခဲ ့ရပါသည္။ ဘ၀အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ အၾကိမ္မ်ားစြာ ဆင္းရဲဒုကၡကုိ ခံစားရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ဆံုး၌ သဏွာကို ေတြ ့ျပီး တဏွာ၏ စြမ္းအင္ကို ဖ်က္ဆီးနုိင္ခဲ ့သည္။ ထုိ ့ေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ဘ၀ကို မရေတာ့ဘဲ စစ္မွန္ေသာ ခ်မ္းသာ အတုမဲ ့ခ်မ္းသာကို ရရွိခဲ ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ားနွင့္ သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းတို ့လည္း အတုမဲ ့ခ်မ္းသာကို ရနိုင္ၾကပါေစ....................
လူဟူ၍ ျဖစ္လာသည္နွင့္အမွ် သံသရာ၀ဲဂယက္၌ ေမ်ာပါျပီး ေသာကကို ရင္၀ယ္ပုိက္ထားရေလေသာေၾကာင့္ မိမိ၏ ဘ၀အတြက္ေတာင့္တမွုမ်ား ရွိလာၾကသည္။ မိမိဘ၀အတြက္ ေတာင့္တျခင္း (၄)မ်ိဳးကို ေတာင့္တျမဲျဖစ္ၾကပါသည္။
၁။ အိမ္ယာတည္ေထာင္လုိျခင္း
အိမ္ယာတည္ေထာင္လုိျခင္းကို "ကာမ" ဟူ၍ ေခၚဆုိနုိင္ပါသည္။ လူတုိ ့သည္ "ကာမ" အရ အထီးက်န္ မေနလိုဘဲ ခ်စ္ရေသာဇနီးနဲ ့ေနလိုျခင္း၊ ခ်စ္ရေသာ ခင္ပြန္းနဲ ့ေနလုိျခင္း၊ ခ်စ္ရေသာ သားသမီးမ်ားနဲ ့ေနလိုျခင္း၊ ခ်စ္ရေသာအတုိင္းအ၀ုိင္းနဲ ့ေနလိုျခင္း တုိ ့ျဖင့္ ျပည့္နက္ေနၾကသည္။ ထုိသို ့ေနလိုသည့္အတုိင္း ေနရေအာင္လည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး အားထုတ္ေနၾကသည္ကို အားလံုးသိနုိင္ၾကသည္။ ထုိသို ့အားထုတ္ေသာ္လည္း အားထုတ္သည့္အတုိင္း ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္နုိင္ၾကပါသည္။ အကယ္၍ မျဖစ္လွ်င္လည္း ျဖစ္လိမ့္နုိးနုိး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားျဖင့္ မိမိဘ၀ ပ်က္သုဥ္းမသြားေစရန္ ဆက္၍ဆက္၍ ၾကိဳးစားေနၾကရပါသည္။
၂။ စီးပြားဥစၥာ ျပည့္စံုလုိျခင္း
စီးပြားဥစၥာ ျပည့္စံုလုိျခင္းကို "အတၱ" ဟူ၍ေခၚဆုိနုိင္ပါသည္။ လူသည္ "အတၱ" အရ ခ်ိဳ ့ခ်ိဳ ့ငဲ့ငဲ့ မေနလုိဘဲ မိမိ၏ ဘ၀အတြက္ စီးပြားဥစၥာနွင့္ ျပည့္စံုစြာေနလုိၾကသည္။ ျပည့္စံုလိုသည့္အတုိင္း ျပည့္စံုနုိင္ရန္ အမ်ိဳးမ်ိဳး အားထုတ္ၾကပါသည္။ အကယ္၍ မျပည့္စံုေသးလွ်င္လည္း ျပည့္စံုေအာင္ ဆက္၍ဆက္၍ ထားထုတ္ၾကပါသည္။ ျပည့္စံုေသာသူမ်ားကလည္း ျပည့္စံုသည္ထက္ ပို၍ ျပည့္စံုေအာင္ ဆက္လက္၍ အားထုတ္ၾကျပန္သည္။ လူတို ့၏ စိတ္အရ ျမည္မွ်ပင္ ျပည့္စံုေစကာမူ ဘ၀အတြက္ ျပည့္စံုျပီဟူ၍ မရွိဘဲ ပို၍ျပည့္စံုေစရန္ အားထုတ္ၾကျပန္သည္။ ထုိသို ့အားထုတ္ေသာ္လည္း လူမ်ား၏ ေတာင့္တခ်က္မ်ားက ျပည့္စံုသည္ဟူ၍ မရွိဘဲ အမ်ားအားျဖင့္ လုိျမဲလုိေနသည္သာ ျဖစ္တတ္ၾကပါသည္။
၃။ ဓမၼနွင့္အညီ ေနထုိင္လိုျခင္း
တတိယ ေတာင့္တခ်က္မွာ ဓမၼနွင့္အညီ က်င့္သံုးေနထုိင္လိုျခင္း ျဖစ္သည္။ လူသည္ ေလာက၌ "ကာမ" အရ အထီးက်န္ မေနလိုဘဲ ခ်စ္ရေသာအတုိင္းအ၀ုိင္းနဲ ့ေနထုိင္ရရံုျဖင့္လည္း မျပီး။ "အတၱ" အရ ခ်ိဳ ့ခ်ိဳ ့ငဲ့ငဲ့ မေနလုိဘဲ မိမိ၏ ဘ၀အတြက္ စီးပြားဥစၥာနွင့္ ျပည့္စံုစြာေနထုိင္ရရံုျဖင့္လည္း မျပီး။ အမွန္အားျဖင့္ "ဓမၼ" နွင့္အညီ ေနထုိင္ဖုိ ့လုိအပ္ပါသည္။ ထုိ ့ေၾကာင့္ "ကာမ" အရ အိမ္ေထာင္တည္ေထာင္ရာ၌ ျဖစ္ေစ၊ "အတၱ" အရ စီးပြာဥစၥာ ရွာေဖြရာ၌ ျဖစ္ေစ အဓမၼနည္းမ်ားကို သံုးခ်င္သံုးမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း မူရင္ဗီဇ ဓိတ္ဓါတ္အရ "ဓမၼ" နွင့္အညီ ေနထုိင္က်င့္သံုးနုိင္ေအာင္ အားထုတ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၄။ လြတ္လပ္စြာ ေနထုိင္လိုျခင္း
"ဓမၼ" နွင့္အညီ ေနထုိင္က်င့္သံုးေနထုိင္ရံုနွင့္ မေက်နပ္ေသးဘဲ လူတုိ ့သည္ လြတ္လပ္မွုကို ေတာင့္တၾကျပန္သည္။ ထုိသို ့ လြတ္လပ္မွုကို ေတာင့္တျခင္းကို "ေမာကၡ" ဟု ေခၚဆုိပါသည္။ လူမ်ားသည္ အသက္ရွင္ေနျပီး ဘ၀ကိုတည္ေဆာက္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး ဤေတာင့္တခ်က္မ်ားကို ေတာင့္တေနမည္သာ ျဖစ္ၾကပါသည္။ ဤေတာင့္တခ်က္ (၄)မ်ိဳးမွာ ပုထုဇဥ္လူသားမ်ား မကင္းနိုင္ေသာ ေတာင့္တခ်က္မ်ားသာ ျဖစ္ၾကပါသည္။
ပါရမီဆုိသည္မွာ "ျမင့္ျမတ္သူတို ့၏ လုပ္ငန္း" ျဖစ္ပါသည္။ "ျမင့္ျမတ္သူတို ့၏ လုပ္ငန္း" ဆုိသည္မွာ ကိုယ္က်ိဳးကို ပဓာနမထားဘဲ သူတစ္ပါးေကာင္းက်ိဳးကို လည္းေကာင္း၊ သံသရာမွ လြတ္ေျမာက္ဖုိ ့ကို လည္းေကာင္း ရည္ရြယ္၍ လုပ္ကိုင္ျပဳလုပ္ေသာအလုပ္မ်ားကို ေခၚဆုိသည္။ ထုိကဲ ့သို ့ေသာ အလုပ္မ်ားကို လုပ္ကိုင္နုိင္သူမ်ားသည္လည္း "ျမင့္ျမတ္သူမ်ား" ပင္ျဖစ္ၾကပါသည္။ ေလာကကို မိမိဘ၀အတြက္ အသံုးမခ်ဘဲ မိမိဘ၀ကိုသာ ေလာကအတြက္ အသံုးခ်သူမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ျမင့္ျမတ္ေသာ သူတို ့၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို "ပါရမီ" ဟူ၍ ေခၚဆုိသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို ့ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားသည္ ျမင့္ျမတ္သူမ်ားထဲတြင္ အျမင့္ျမတ္ဆံုး ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ ့ေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားသည္ ပါရမီ ေျမာက္ေသာေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားခ်ည္းသာ ျဖစ္သည္။
*ပါရမီ (၁၀)ပါး
ပါရမီေျမာက္ေသာ က်င့္ၾကံေဆာင္ရြက္ခ်က္ ဟုတ္ မဟုတ္ သိနုိင္ရန္အတြက္ ပဓာနက်ေသာ အဂၤါနွစ္ရပ္ရွိပါသည္။ ယင္းအဂၤါနွစ္ရပ္မွာ သူတစ္ပါးအေပၚ ကရုဏာရွိျခင္းနွင့္ သံသရာမွ လြတ္ေျမာက္ဖုိ ့အတြက္ ရည္မွန္းခ်က္ ရွိျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအဂၤါနွစ္ရပ္အေပၚ အေျခခံ၍ ဒါနစေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္မွသာ ပါရမီ ေျမာက္ေသာလုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
သာမန္လူသည္ သာမန္ကုိသာ ျမင္ျပီး သာမန္လုိေတြး၍ သာမန္သာ သေဘာေပါက္မည္ျဖစ္သည္။ ပါရမီ ဟူသည္မွာ သာမန္လူမ်ားအတြက္ မဟုတ္၊ ျမင့္ျမတ္သူမ်ား အတြက္သာ ျဖစ္ပါသည္။ အမွန္အားျဖင့္ ဘ၀ဟူသည္မွာ အနွစ္သာရ မရွိသျဖင့္ အနတၱ၊ မျမဲသျဖင့္ အနိစၥ၊ ဆင္းရဲ အတိျဖစ္သျဖင့္ ဒုကၡလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို ့ အနိစၥ၊ဒုကၡ၊အနတၱ ျဖစ္ေသာ ဘ၀ကို ရင္နွီးျပီး အတုိင္းမသိေသာ သုခမ်ားကို ခံစားနုိင္ၾကပါေစ.........
'သတိေပးခ်က္'
'အစားေၾကြးျပီး ကုသိုလ္ယူပါ'
'တရားေတာ္မ်ား'
'နားဆင္ဖုိ ့'
